<ÊÎÐÀÁËÈ â ÏÓÑÒÛÍÅ>. Ïèñüìà èç Êàòàðà. ×àñòü 1
<ÊÎÐÀÁËÈ â ÏÓÑÒÛÍÅ>. Ïèñüìà èç Êàòàðà. ×àñòü 3
Í.Áàëàíäèíñêèé
18/05/04
Ñàì ôîðò âíóòðè ïðàêòè÷åñêè ïóñòîé. Ìîæíî ïîõîäèòü ïî ñòåíàì, çàãëÿíóòü âíóòðü áàøåí. Ó âõîäà ñòîèò ïóøêà. Íà îäíîé èç áàøåí ðååò ôëàã. Âîò, ñîáñòâåííî è âñ¸. Åñòü â ïóñòûíå åù¸ ôîðòû, íî Àëü-Çóáàðà ñîõðàíèëñÿ ëó÷øå âñåãî. Îñòàëüíûå - ìàëåíüêèå, ñèëüíî ïîíîâëåííûå; åñòü âîîáùå ñòîïðîöåíòíûå íîâîäåëû. Íàñ ê îäíîìó òàêîìó ïðèâåçëè, òàê òàì åùå øòóêàòóðêó íå óñïåëè íà ñòåíû íàíåñòè. Êàê áû íå áûëî ñìåøíî, íî òàêîå òðåïåòíîå îòíîøåíèå êàòàðöåâ ê ñîáñòâåííîé èñòîðèè íå ìîæåò íå óìèëÿòü. Âîí, â Èðàêå ðàçãðàáèëè Íàöèîíàëüíûé ìóçåé, ñîæãëè áèáëèîòåêó ñ ìèëëèîíàìè êíèã. È êòî îíè ïîñëå ýòîãî? È ÷åãî æàëåòü ýòèõ <æåðòâ àìåðèêàíñêîé àãðåññèè>, åñëè îíè íà äåëå îêàçàëèñü íàñòîÿùèìè äèêàðÿìè, â îäèí äåíü îïóñòèâøèìèñÿ íà ïåðâîáûòíûé óðîâåíü? Òóò âîò ëþäè áóêâàëüíî èç íè÷åãî ëåïÿò øåñòè òûñÿ÷åëåòíþþ èñòîðèþ, â ïóñòûíå íàõîäÿò äðåâíèå ðèñóíêè è êóðãàíû, õîòÿ ðàçãëÿäåòü ñðåäè ðîññûïè êàìíåé êóðãàí ìîæåò òîëüêî ãëàç áåäóèíà.
À ó íåãî, êàê èçâåñòíî, <ãëàç êàê ó îðëà>. Íàø âîäèòåëü è ãèä ïî ñîâìåñòèòåëüñòâó - Àëè áèí Ñóëòàí - ñàì èç ñåìüè áåäóèíîâ; â øêîëó-òî ïîø¸ë òîëüêî â äâàäöàòü ëåò. Ïîêà åõàëè ïî ïóñòûíå, çàìåòèë ïîä êóñòîì ñèäÿùåãî çàéöà. Ìû äîëãî ñèëèëèñü åãî ðàçãëÿäåòü, íî íè÷åãî íå ïîëó÷àëîñü. Çàìåòèëè òîëüêî, êîãäà îí ïîáåæàë. Øóñòðûé çàÿö, äëèííîóõèé òàêîé. Íî óæ î÷åíü õóäîé, ÷òî è ïîíÿòíî - ïóñòûíÿ ýòî âàì íå íàøè ëåñà, ãäå âñÿêîìó çàéöó ðàçäîëüå. Ïîòîì çàìåòèëè áåëîãî âàðàíà. ß ñíà÷àëà ïîäóìàë, ÷òî îí ì¸ðòâûé, íî íåò; îäèí èç íàøèõ ñîïðîâîæäàþùèõ âçÿë åãî íà ðóêè, ïîãëàäèë, è òîò áûñòðî òàê íà÷àë óëåï¸òûâàòü, òîëüêî ïÿòêè çàñâåðêàëè.
Êñòàòè, ïî ïîâîäó <âðàæüèõ êîðàáëåé>. Äîëãîå âðåìÿ Êàòàð âîîáùå îòñóòñòâîâàë íà ìîðñêèõ êàðòàõ. Ïîõîæå, ÷òî âïëîòü äî XVI âåêà îí áûë âîîáùå íåîáèòàåì. Ïîðòóãàëüöû, íàñòðîèâøèå ôîðòîâ â âàæíåéøèõ òî÷êàõ ïîáåðåæüÿ Àðàâèéñêîãî Ïîëóîñòðîâà, Êàòàð òîæå îáîøëè ñòîðîíîé. Òîëüêî â 1872 ãîäó òóðêàì óäàëîñü óëîìàòü êàòàðöåâ íà ðàçìåùåíèå â Äîõå ñâîåãî âîåííîãî ãàðíèçîíà.  1916 ãîäó ýìèð ïîäïèñàë ñ àíãëè÷àíàìè äîãîâîð î ïðîòåêòîðàòå. Íåçàâèñèìîñòü ñòðàíà ïîëó÷èëà â 1971 ãîäó, êàê ðàç íàêàíóíå íåôòÿíîãî áóìà.
Ïîìèìî æåì÷óãà è íåôòè ó êàòàðöåâ áûëà åù¸ îäíà ñòàòüÿ äîõîäà, êîòîðûé ïðèíîñèë <æèâîé òîâàð>. Íåò, ðå÷ü íå èä¸ò î ðàáîòîðãîâëå. ß ãîâîðþ îá àðàáñêèõ ñêàêóíàõ. Íåäàëåêî îò Äîõè ðàñïîëîæåí êîíåçàâîä Àëü Øàêàá, òàê ëîøàäè òàì - ïðîñòî ÷óäî!
Èçÿùíûå ôèãóðû. Ãëàçèùè îãðîìíûå. Ïðîñòî âëþáèòüñÿ ìîæíî. Íàì ïîêàçàëè äàæå êàê îíè â áàññåéíå, ñïåöèàëüíî äëÿ íèõ óñòðîåííîì, ïëàâàþò. Î÷åíü ãðàöèîçíî, íàäî ñêàçàòü, ó íèõ ïîëó÷àåòñÿ. ß áû, â ñàìîì, äåëå, ëîøàäåé áû íà äà÷å ðàçâîäèë. ×òî òàì êóðû êàêèå-òî? Íà íèõ ìíîãî íå çàðàáîòàåøü. À çà îðëîâñêîãî ðûñàêà èëè àðàáñêîãî ñêàêóíà ìîæíî òàêóþ ñóììó îòõâàòèòü, ÷òî íà íîâåíüêèé "Õàììåð" âïîëíå õâàòèò. Ïî êðàéíåé ìåðå, òàê ëþäè çíàþùèå ãîâîðÿò. Òàê ÷òî, íàäî íàì êîíåâîäñòâî â ñòðàíå ïîäûìàòü. ×åì ìû õóæå àðàáîâ? Ó íèõ íåôòü, è ó íàñ íåôòü! Ó íèõ êîíè, è ó íàñ êîíè!
Âîçâðàùàÿñü ê òåìå êóëüòóðíîãî íàñëåäèÿ, õî÷ó ñêàçàòü, ÷òî â Êàòàðå âîïðîñ ñ åãî ÿâíîé íåõâàòêîé (áåäóèíñêàÿ ìàòåðèàëüíàÿ êóëüòóðà êðàéíå áåäíà) ðåøàåòñÿ ñâîåîáðàçíî è ðàäèêàëüíî. Ïîìèìî èíòåíñèâíûõ, íî ïî áîëüøåé ÷àñòè áåñïëîäíûõ èçûñêàíèé àðõåîëîãîâ, â õîä èäóò è äðóãèå ñïîñîáû <îêóëüòóðèâàíèÿ> íàöèè. Ïðàâÿùèé øåéõ Õàìàä Áèí Õàëèôà Àëü Òàíè ïðîñòî îäåðæèì ýòîé èäååé.  2006 ãîäó íà èñêóññòâåííîì îñòðîâå áóäåò îòêðûò Ìóçåé Èñëàìñêîãî Èñêóññòâà, à ñåé÷àñ åãî êîëëåêöèÿ þòèòñÿ â íåñêîëüêèõ çàëàõ õðàíèëèùà, ðàñïîëîæåííîãî íåäàëåêî îò íàøåãî îòåëÿ. Ñîâñåì ðÿäîì ñ íàìè íàõîäèòñÿ è Íàöèîíàëüíûé ìóçåé, íî îí ñåé÷àñ çàêðûò íà ðåêîíñòðóêöèþ. Æóðíàëèñòñêèé ñòàòóñ ïîçâîëèë íàì ïîçíàêîìèòüñÿ ñ êîëëåêöèåé áóäóùåãî <îñòðîâíîãî> ìóçåÿ çà òðè ãîäà äî åãî îòêðûòèÿ.
È äîëæåí ñêàçàòü, ÷òî óâèäåííîå âïå÷àòëèëî... Êîëëåêöèÿ ôîðìèðóåòñÿ èç ïðåäìåòîâ, êîòîðûå íà äåíüãè øåéõà ïîêóïàþòñÿ íà àóêöèîíàõ Ñîòáèñ è Êðèñòè. Õðàíèòåëü êîëëåêöèè - àíãëè÷àíèí Îëèâåð Óîòñîí, áûâøèé äî ýòîãî îäíèì èç âåäóùèõ ñïåöèàëèñòîâ ìóçåÿ Âèêòîðèè è Àëüáåðòà â Ëîíäîíå. Ëþáîé èñòîðèê èëè èñêóññòâîâåä äîëæåí ìå÷òàòü î òîì, ÷òîáû ó íåãî áûë òàêîé <ñïîíñîð>, êàê àðàáñêèé øåéõ, èáî ýòî îòêðûâàåò íåîãðàíè÷åííûå âîçìîæíîñòè äëÿ íàó÷íîé äåÿòåëüíîñòè, ïðè ýòîì - íà ñûòûé æåëóäîê. Íà äåíüãè øåéõà ïðèîáðåòàþòñÿ òàêèå ýêñïîíàòû, êîòîðûì óæå çàâèäóåò Áðèòàíñêèé Ìóçåé. Ïðîèçâåäåíèÿ èñêóññòâà VII-XVIII âåêîâ èç Ñèðèè, Åãèïòà, Õèäæàçà, Èíäèè, Òóðöèè, Ïåðñèè ïîäîáðàíû ñî çíàíèåì äåëà, áëàãî ÷òî çäåñü ÷óâñòâóåòñÿ ðóêà ñïåöèàëèñòà âûñî÷àéøåãî óðîâíÿ. Íå èñêëþ÷åíî, ÷òî ÷åðåç òðè ãîäà Êàòàð ñòàíåò <ìóçåéíîé> ñòîëèöåé âñåãî Ïåðñèäñêîãî (Àðàáñêîãî!) çàëèâà.
ß ïèøó <ðàñêèíóëàñü> è íå ïðåóâåëè÷èâàþ. Ìåñòà çäåñü äëÿ ñòðîèòåëüñòâà áîëåå ÷åì äîñòàòî÷íî, à ïîòîìó îíî âåä¸òñÿ ñ ðàçìàõîì.  îáùåì è öåëîì, Äîõà èìååò îáëèê ïðîöâåòàþùåé ñòîëèöû ïðåóñïåâàþùåãî íåôòÿíîãî ýìèðàòà. Øèðî÷åííûå ïðîñïåêòû, íàáåðåæíûå, çàñàæåííûå ïàëüìàìè, èñêóññòâåííûå îñòðîâà, ñóïåðñîâðåìåííûå äîìà ñ çåðêàëüíûìè îêíàìè, ñêóëüïòóðíûå êîìïîçèöèè (â êà÷åñòâå òåì ïðåîáëàäàþò êîôåéíèêè, æåì÷óæèíû â ðàñêðûòûõ ðàêîâèíàõ, êóâøèíû ñ âîäîé, êîðàáëè-äîó).  îáùåì, âñ¸ êàê ó ëþäåé. Òîëüêî àëêîãîëüíûå íàïèòêè çäåñü ìîæíî êóïèòü, çàïëàòèâ äåïîçèò â 1000 ðèàëîâ è ïîëó÷èâ ñïåöèàëüíûé ïðîïóñê â "Qatar Distribution" - ìåñòíûé àíàëîã íàøåé <Áåð¸çêè>, òîëüêî äëÿ àëêîãîëèêîâ. Íî ýòî - åñëè òû ìåñòíûé æèòåëü. À íåìåñòíûì íàëèâàþò â êðóòûõ ãîñòèíè÷íûõ áàðàõ. Ñêàæåòå, ÷òî èíîñòðàíöåì â ýòîì îòíîøåíèè ïðèõîäèòñÿ ëåã÷å? Îòíþäü. Çà ìàëåéøåå ïðàâîíàðóøåíèå ó êàòàðöà <ïðîïóñê> â ìèð íàñëàæäåíèé îòáèðàþò, è îí íàâåêè îñòà¸òñÿ ñ ãîðÿùèìè òðóáàìè. À èíîñòðàíåö ïðè êðàéíåé íóæäå óåäåò ê ñåáå íà ðîäèíó, è áóäåò åìó âîäêà ñ îãóðöàìè èëè âèñêè ñî ëüäîì â ïðåæíèõ íåëèìèòèðîâàííûõ êîëè÷åñòâàõ.
Íèêàêîé <íî÷íîé æèçíè> â Êàòàðå íåò. Ïî òåëåâèçîðó ñìîòðåë êîíöåðò ïîëó-ïîïóëÿðíîé è ïîëó-ôîëüêëîðíîé ìóçûêè. Àíàëîã íàøåé <Ïåñíè ãîäà>. Âûñòóïàþò îäíè ìóæ÷èíû. È â çàëå ðàäîñòíî òàíöóþò òîæå îäíè ìóæèêè. Ïðè÷åì, äàæå ïàðíî. Íó ïðîñòî êàêîé-òî áàð <Ãîëóáàÿ óñòðèöà>, â ñàìîì äåëå. ß ñïðîñèë ó êàòàðöåâ, ãäå ýòî ìîæíî ïîñìîòðåòü è äàæå çàñíÿòü. Íå ïîòîìó ÷òî ÿ ãåé, à òàê, ïðîñòî äëÿ èíòåðåñà. <Íåò,-ñêàçàëè, - ýòî íå â Êàòàðå ñíèìàëè, íàâåðíîå. Ó íàñ â Êàòàðå ìóæ÷èíû òàíöóþò ëèáî íà ñâàäüáàõ, ëèáî ñîáèðàþòñÿ â ìåäæëèñàõ, êàëüÿí êóðÿò. À æåíùèíû äîìà ðàçâëåêàþòñÿ>.
Äîõà - ãîðîä î÷åíü ìîëîäîé: áûë çàëîæåí <àëü-òàíèéöàìè> â 1867 ãîäó, â òîò ïåðèîä, êîãäà îíè ñìîãëè îêîí÷àòåëüíî çàêðåïèòüñÿ íà âîñòî÷íîì ïîáåðåæüå Êàòàðà è íà÷àòü áîðüáó ñ áàõðåéíñêîé Àëü-Çóáàðîé. Ïîýòîìó êàêèõ-ëèáî âûäàþùèõñÿ ïàìÿòíèêîâ ñðåäíåâåêîâîé àðàáñêîé àðõèòåêòóðû â íåé íå íàéäåøü. Ñòèëèçàöèÿ ïîä ñòàðèíó åñòü, ýòî òî÷íî. Åñòü ñâîé <ñòàðûé ãîðîä>. Íî îí íå ïðåäñòàâëÿåò ñîáîþ ÷åãî-òî öåëüíîãî; êëàññè÷åñêîé àðàáñêîé <ìåäèíû> çäåñü óæå äàâíî íåò. Ñòàðûé ãîðîä - ýòî ïàðà äåñÿòêîâ íåáîëüøèõ óëî÷åê, âûõîäÿùèõ íà øèðîêèå ïðîñïåêòû. Óëî÷êè ýòè çàïîëíåíû ìàãàçèíàìè ðàçíîé ñïåöèàëèçàöèè, íî õî÷ó ñðàçó ðàçî÷àðîâàòü èùóùèõ <áîëüøîãî øîïèíãà>: Äîõà - íå Äóáàé, ýòî íå òîðãîâûé ðàé. Ìîæíî, êîíå÷íî, èç ïîëèòêîððåêòíîñòè äîáàâèòü <ïîêà>, íî çà÷åì ãàäàòü, ÷òî áóäåò ëåò ÷åðåç ïÿòü, äåñÿòü? Ïîæèâ¸ì - óâèäèì.
Âçÿòü, ê ïðèìåðó, <çîëîòûå ðÿäû>.  Äóáàè ýòî öåëûé êâàðòàë, çäåñü - ìàëåíüêàÿ óëî÷êà. Äâà äåñÿòêà ìàãàçèí÷èêîâ, â êîòîðûõ èíäóñû ïðîäàþò óâåñèñòûå çîëîòûå óêðàøåíèÿ. Ïîêà ñíèìàëè â îäíîì èç íèõ, â ìàãàçèí âîøëè äâå äåâóøêè. Ïî ãëàçàì ñðàçó ñòàëî ÿñíî - íàøè. È òî÷íî! Ïîçäîðîâàëèñü ñ íèìè, ñïðîñèëè, êàêèìè âåòðàìè çàíåñëî èõ â Êàòàð. Ñêàçàëè, ÷òî òóðèñòêè. Ïðàâäà, ñêàçàëè ýòî îíè êàê-òî íåóâåðåííî, êàìåðû çàñòåñíÿëèñü, ÷òî, â îáùåì-òî, íîðìàëüíûì òóðèñòêàì íå ñâîéñòâåííî. Óçíàâ, ÷òî ñíèìàåò ÍÒÂ, çàñìóùàëèñü åù¸ áîëüøå. Ïî àêöåíòó áûëî ÿñíî, ÷òî îíè íå èç Ìîñêâû; îäíà èç íèõ ïðåâîñõîäíî èçúÿñíÿëàñü ñ ïðîäàâöîì ïî-àíãëèéñêè. Ïîä êîíåö îíè <ðàñêîëîëèñü> è ïîâåäàëè, ÷òî ïðèåõàëè ñþäà íà ðàáîòó. <Íåñòè êóëüòóðó â ìàññû>. <Êàêóþ èìåííî êóëüòóðó?> - ïîèíòåðåñîâàëñÿ ÿ. <Ìèðîâóþ!>... Íó ÷òî æ, åñëè íàøè <äåâî÷êè> ïîÿâëÿþòñÿ â êàòàðñêèõ îòåëÿõ, òî ñêîðî äåëà ó íàøåãî òóðáèçíåñà ïîéäóò â ãîðó.
³ðèíà 13.04.2010 02:59
÷åñòíî êàæó÷è â Êàòàð³ í³÷îãî òàêîãî îñîáëèâîãî íåìà. Áóäó÷è òàì ì³ñÿöü ÷àñó ñêàæó ºäèíå òàì äóæå æàðêî ïðîñòî íå ìîæëèâî âèéòè íà âóëèöþ ÷è ïðîñòî â³äêðèòè â³êíî. Âñ³ ëþäè ïåðåñóâàþòüñÿ ïî ì³ñòó íà òðàíñïîðò³ . ùîá õòîñü ³øîâ ï³øêîì íåìà òàêîãî Ò³ëüêè âå÷åðîì á³ëÿ êóðí³øó òè ìîæåø ïîáà÷èòè ìîðå ëþäåé ÿê³ ïðèéøëè â³äïî÷èòè . ×è ïðîñòî çðîáèòè ïðîá³æêó.¯õíº âáðàííÿ òàêîæ áàãàòî ÷èì â³äð³çíÿºòüñÿ â³ä íàøîãî.Ƴíêè õîäÿòü â õóñòèíàõ íàêèíóâøè íà ñåáå ïëàõòó. ² ïðèòîìó ¿õíº ëèöå çàêðèòå ïîâí³ñòþ àáî âèäíî ò³ëüê³ î÷³.ß íå ìîæó óÿâèòè ÿê â òîìó ìîæíà õîäèòè òàé ùå â òàêó æàðó.Õî÷ó ñêàçàòè ÿ ñàìà ìàþ ÷îëîâ³êà ˳âàíöÿ ÿêèé òèì÷àñîâî ïðîæèâຠâ Êàòàð³. ßêèé çà â³ðîþ ìóñóëüìàí íî ñêàæó ºäèíå ÿ ͲÊÎËÈ ÍÅ ÏÐÈÉÌÓ ²ÑËÀÌ ² ͲÊÎËÈ ÍÅ ÍÀÄßÃËÀ ÁÈ ÍÀ ÑÅÁÅ ÖÅ ËÀÕ̲ÒÒß. Ìîæå õòîñü ç³ ìíîþ íå ïîãîäæóºòüñÿ àëå ìàÿ äóìêà ÿêó â³ðó òîá³ äàëè ç òîþ òè ³ ìàºø ïîìåðòè.
tandem_4x4 22.05.2011 12:37
ìäà, ÷èòàòü íà õîõëÿöêîì êîììåíòû ïðî Êàòàð, ïðîñòî õîõìà.
ÊÎÐÀÁËÈ â ÏÓÑÒÛÍÅ. Ïèñüìà èç Êàòàðà. ×àñòü 1
18.05.2004 0
Åñòü, êîíå÷íî, òàêàÿ ñòðàíèöà â åãî áèîãðàôèè, êîòîðóþ îí âñÿ÷åñêè ñòàðàåòñÿ çàìàçàòü. Ïðèøëîñü åìó ïîëòîðà ãîäà ñòðîèòü èç ñåáÿ ïðàâîâåðíîãî èóäåÿ è ðàáîòàòü â ìîñêîâñêîì ïðåäñòàâèòåëüñòâå ìèíèñòåðñòâà òóðèçìà Èçðàèëÿ... ïîäðîáíåå
2308 0 0
ÊÎÐÀÁËÈ â ÏÓÑÒÛÍÅ. Ïèñüìà èç Êàòàðà. ×àñòü 2
17.05.2004 0
Ñàì ôîðò âíóòðè ïðàêòè÷åñêè ïóñòîé. Ìîæíî ïîõîäèòü ïî ñòåíàì, çàãëÿíóòü âíóòðü áàøåí. Ó âõîäà ñòîèò ïóøêà. Íà îäíîé èç áàøåí ðååò ôëàã. Âîò, ñîáñòâåííî è âñ¸. Åñòü â ïóñòûíå åù¸ ôîðòû, íî Àëü-Çóáàðà ñîõðàíèëñÿ ëó÷øå âñåãî... ïîäðîáíåå
2129 2 0
ÊÎÐÀÁËÈ â ÏÓÑÒÛÍÅ. Ïèñüìà èç Êàòàðà. ×àñòü 3
16.05.2004 0
Îäíàêî äîëæåí ïðèçíàòü, ÷òî îòíîñèòåëüíî èõ ÿ â ýòîì êîíêðåòíîì ñëó÷àå îøèáñÿ. Ìû âñòðåòèëè îäíó èç íàøèõ çíàêîìûõ äâà äíÿ ñïóñòÿ â õîëëå . Îêàçàëîñü, ÷òî îíà - ïðîôåññèîíàëüíàÿ ïèàíèñòêà, è íàäî ñêàçàòü, ÷òî â ýòîò âå÷åð â áûë àíøëàã... ïîäðîáíåå
2612 0 0